Percentage open access wetenschappelijke artikelen in Nederland
Het Regieorgaan Open Science NL is opgericht om open science in Nederland de norm te maken. Een van de onderdelen van open science is open access: we willen dat artikelen van publiek gefinancierd onderzoek gratis leesbaar zijn voor het publiek. Hiermee vergroten we de maatschappelijke impact van onderzoek.
De indicator open access laat zien welk percentage van het aantal wetenschappelijke (peer-reviewed) artikelen in Nederland open access beschikbaar is. De indicator geeft alleen het percentage en zegt niets over hoe open access-publicaties worden gebruikt of wat hun wetenschappelijke kwaliteit is. De indicator geeft geen inzicht in andere aspecten van open science, zoals FAIR data of citizen science.
De grafiek laat de ontwikkeling zien in het percentage wetenschappelijke (peer-reviewed) artikelen dat open access beschikbaar is. Daarin onderscheiden we goud open access DOAJ (gratis toegankelijk in een tijdschrift dat is opgenomen in de Directory of Open Access Journals), goud open access niet-DOAJ (gratis toegankelijk in een gesloten/hybride tijdschrift of een tijdschrift dat niet in de Directory of Open Access Journals is opgenomen) en groen (open access beschikbaar via een betrouwbare repository, bijv. van een universiteit).
Percentage open access van wetenschappelijke (peer-reviewed) artikelen
| Jaar | % open access gold DOAJ | % open access gold niet-DOAJ | % geen open access | % open access green |
|---|---|---|---|---|
| 2016 | 12,90% | 20,00% | 58,00% | 9,10% |
| 2017 | 16,90% | 22,40% | 50,10% | 10,60% |
| 2018 | 19,40% | 23,70% | 45,60% | 11,30% |
| 2019 | 21,00% | 29,30% | 38,30% | 11,40% |
| 2020 | 25,20% | 34,50% | 27,60% | 12,60% |
| 2021 | 30,00% | 38,30% | 17,20% | 14,60% |
| 2022 | 31,10% | 37,10% | 12,50% | 19,30% |
De grafiek laat zien dat het percentage wetenschappelijke artikelen dat open access (OA) beschikbaar is in de periode 2016-2022 sterk is gestegen. Het percentage goud OA DOAJ nam toe van 13 tot 31%, het percentage goud OA niet-DOAJ van 20 tot 38% in 2021. In 2022 was het percentage goud OA niet-DOAJ licht afgenomen naar 37%. Het percentage groen OA nam toe van 9 tot 19% in 2022. Daarmee was het totale percentage OA in 2022 88%.