Ga direct naar inhoud

Uitval startende leraren primair onderwijs

De startende leraar

Als startende leraar sta je er opeens alleen voor. Ervaring krijgen in lesgeven kost tijd. Daarom is strategisch personeelsbeleid nodig dat ervoor zorgt dat starters in de eerste 3 jaar van hun loopbaan begeleid en ondersteund worden. Een vloeiende overgang van opleiding naar beroepspraktijk is belangrijk om te zorgen dat de eerste jaren van het leraarschap een vliegende start zijn en beginnende leraren blijven werken in het onderwijs.

Uitval startende leraren

De ambitie is dat het aandeel startende leraren in het po en vo dat binnen 5 jaar het beroep verlaat, daalt. DUO berekent op basis van de door scholen aangeleverde personeelsgegevens 2 indicatoren: jaarcijfers en driejaarsgemiddelden. Omdat vanaf 2013 personen nauwkeuriger worden waargenomen dan voorheen, kunnen jaarcijfers worden gepresenteerd. In de jaren vóór 2013 moet worden volstaan met driejaarsgemiddelden. Beide indicatoren tonen het percentage leraren (jonger dan 30 jaar) die uitstromen (uit de sector) nadat zij 1, 2, 3 of 5 jaar daarvoor waren gestart als leraar. De uitval vindt vooral in het eerste jaar plaats. Van de leraren die in 2021 in het po waren gestart had 9 procent een jaar later de sector weer verlaten. Van de leraren die in 2021 in het vo waren gestart was dit 18 procent. Dit is een opvallend groot verschil tussen po en vo.

Po uitval startende leraren (jaarcijfers)

Po uitval startende leraren (jaarcijfers) In procenten
ingestroomd inuitgestroomd na 1 jaaruitgestroomd na 2 jaaruitgestroomd na 3 jaar
2013222221
2014191917
2015181515
2016121113
201781213
2018101212
20198914
2020610
20219

Figuur: Po uitval startende leraren in procenten (jaarcijfers).

Bron: DUO, Salarisadministraties van instellingen.

Definitie: Uitval startende leraren per instroomjaar. Startende leraar: Personen die in de periode 2006-2021 voor het eerst in de personeelsgegevens van DUO als leraar zijn aangetroffen én jonger zijn dan 30 jaar. Uitstroom startende leraren: Een persoon die in jaar t voor het eerst in een bepaalde onderwijssector wordt waargenomen en de functie leraar heeft, wordt als instromer in die sector in het jaar t beschouwd. Alle beginnende leraren die in hetzelfde jaar zijn ingestroomd, vormen een instroomcohort. Voor alle jaren in de periode 2007-2022 is berekend hoeveel personen van een bepaald cohort in dat bewuste jaar in de sector werkzaam zijn als leraar (peildatum 1 oktober). Het uitstroompercentage in een jaar is gedefinieerd als het verschil tussen het aantal personen van een instroomcohort aanwezig in een jaar, gedeeld door het oorspronkelijke aantal personen van dat instroomcohort. Het aantal jaren dat iemand in een bepaalde onderwijssector werkzaam is, wordt berekend als het verschil tussen het peiljaar waarvoor de uitstroom wordt berekend en het jaar van instroom. Een leraar kan een bepaald jaar niet voorkomen (en dus tot de uitstroom van dat jaar worden gerekend) en in een volgend jaar weer wel. De leraar wordt dat jaar niet als nieuwe instroom beschouwd.

Beschikbaarheidsdatum: jaarlijks.

Publicatiedatum: 30 augustus 2023.

DUO: Salarisadministraties van instellingen. Brontabel als csv (209 bytes)
Po uitval startende leraren (driejaarsgemiddelden) In procenten
ingestroomd inuitgestroomd na 1 jaaruitgestroomd na 3 jaaruitgestroomd na 5 jaar
2006-2008121419
2007-2009131720
2008-2010152021
2009-2011192222
2010-2012232422
2011-2013242322
2012-2014222020
2013-2015201719
2014-2016171518
2015-2017131317
2016-20181013
2017-2019913
2018-20208
2019-20218

Figuur: Po uitval startende leraren in procenten (driejaarsgemiddelden).

Bron: DUO, Salarisadministraties van instellingen.

Definitie: Uitval startende leraren per instroomjaar. Startende leraar: Personen die in de periode 2006-2021 voor het eerst in de personeelsgegevens van DUO als leraar zijn aangetroffen én jonger zijn dan 30 jaar. Uitstroom startende leraren: Een persoon die in jaar t voor het eerst in een bepaalde onderwijssector wordt waargenomen en de functie leraar heeft, wordt als instromer in die sector in het jaar t beschouwd. Alle beginnende leraren die in hetzelfde jaar zijn ingestroomd, vormen een instroomcohort. Voor alle jaren in de periode 2007-2022 is berekend hoeveel personen van een bepaald cohort in dat bewuste jaar in de sector werkzaam zijn als leraar (peildatum 1 oktober). Het uitstroompercentage in een jaar is gedefinieerd als het verschil tussen het aantal personen van een instroomcohort aanwezig in een jaar, gedeeld door het oorspronkelijke aantal personen van dat instroomcohort. Het aantal jaren dat iemand in een bepaalde onderwijssector werkzaam is, wordt berekend als het verschil tussen het peiljaar waarvoor de uitstroom wordt berekend en het jaar van instroom. Een leraar kan een bepaald jaar niet voorkomen (en dus tot de uitstroom van dat jaar worden gerekend) en in een volgend jaar weer wel. De leraar wordt dat jaar niet als nieuwe instroom beschouwd.

Definitie: Uitval startende leraren per driejaars instroomgroep. De ingestroomde jonge leraren zijn op basis van het jaar van instroom in driejaars groepen ingedeeld. Voor elke groep zijn de uitstroompercentages berekend en weergegeven in de grafieken. De uitvalpercentages per groep zijn op dezelfde manier berekend als voor alle startende leraren onder de 30 jaar. Nu kan de uitstroom van de verschillende groepen instromers worden vergeleken.

Beschikbaarheidsdatum: jaarlijks.

Publicatiedatum: 30 augustus 2023.

DUO: Salarisadministraties van instellingen. Brontabel als csv (350 bytes)

Welke beweging is zichtbaar?

Van de leraren die in 2021 in het po waren gestart had 9 procent een jaar later de sector weer verlaten. Zes jaar eerder was dat nog 18 procent. De uitval van startende leraren in het po nam tot 2013 toe, daarna is het percentage dat uitstroomt afgenomen. Er is een positieve trend zichtbaar. Ook dit is een opvallend verschil tussen po en vo. Echter in zowel po als vo is de uitval na 1 jaar in 2022 weer toegenomen.

De kwaliteit van de begeleiding van starters kan invloed hebben op de mate waarin starters uitvallen. Voor meer informatie over de begeleiding van starters: zie onderstaande link.