Bevoegdheid
Een leraar is bevoegd met een diploma van een lerarenopleiding. Als de leraar een minor heeft gevolgd aan een universiteit, geldt het certificaat ook als bevoegdheid. Wanneer bevoegde leraren of leraren in opleiding alle lessen in het voortgezet onderwijs geven dan kan de kwaliteit van het onderwijs worden gegarandeerd en worden verbeterd.
Percentage bevoegd, benoembaar en onbevoegd gegeven lesuren naar onderwijstype
| Onderwijstype | Bevoegd | Benoembaar | Onbevoegd |
|---|---|---|---|
| Vmbo | 84,60% | 9,90% | 5,50% |
| Havo | 88,10% | 9,40% | 2,50% |
| Vwo | 92,70% | 5,50% | 1,80% |
| Combinatie | 89,10% | 7,40% | 3,50% |
| Totaal | 88% | 8,40% | 3,70% |
Van de lessen waar dit voor kan worden berekend werd op 1 oktober 2019 88% bevoegd les gegeven. Dit betreft vooral personen met het juiste diploma voor zowel het vak als de graadsector (eerste- of tweedegraads lesgebied) waarin men lesgeeft, maar het kan bijvoorbeeld ook een zogeheten teambevoegdheid betreffen. 8,4% van de lesuren wordt benoembaar gegeven. De personen die deze lessen geven zijn veelal in opleiding, maar men kan ook onderbevoegd zijn, dat wil zeggen eerstegraads lesgeven met een tweedegraads bevoegdheid voor dat vak. Dit mag (onder voorwaarden) gedurende één jaar. Bij 3,7% van het totaal aantal lesuren gaat het om lesuren die onbevoegd gegeven worden. Het percentage onbevoegd gegeven lessen is gestaag aan het dalen. Zeker gezien de toenemende krapte voor sommige vakken is dit een goede prestatie te noemen. De grootste daling is waar te nemen in het vmbo, waar ook de meeste winst op dit gebied te behalen is.
Percentage bevoegd, benoembaar en onbevoegd gegeven lessen naar avo-vak
| Vak | Bevoegd | Benoembaar | Onbevoegd |
|---|---|---|---|
| Techniek | 78,30% | 12,10% | 9,70% |
| Natuurkunde-scheikunde (NASK) | 76,70% | 14,20% | 9,10% |
| Maatschappijleer | 75,50% | 17,40% | 7,10% |
| Wiskunde | 84,10% | 11,40% | 4,50% |
| Natuurkunde | 83,20% | 12,00% | 4,80% |
| Economie | 86,20% | 10,40% | 3,40% |
| Engels | 87,60% | 8,30% | 4,00% |
| Nederlands | 87,70% | 8,80% | 3,50% |
| Scheikunde | 87,00% | 10,10% | 3,00% |
| Klassieke talen-klassieke culturele vorming (KCV) | 94,50% | 3,40% | 2,10% |
| Duits | 90,10% | 6,60% | 3,30% |
| Biologie | 91,60% | 6,00% | 2,40% |
| Muziek | 94,50% | 3,10% | 2,50% |
| Aardrijkskunde | 90,40% | 7,40% | 2,20% |
| Frans | 93,40% | 4,60% | 2,00% |
| Geschiedenis (en staatsinrichting) | 93,40% | 4,90% | 1,70% |
| Beeldende vorming | 95,80% | 2,90% | 1,40% |
| Lichamelijke opvoeding | 98,50% | 1,00% | 0,50% |
| Tekenen | 97,70% | 1,80% | 0,50% |
Als onderscheid gemaakt wordt naar de verschillende algemeen vormende (avo) vakken is te zien dat het percentage onbevoegd gegeven lessen hoger is voor de vakken die als tekortvakken zijn aangewezen. De hoogste percentages onbevoegd gegeven lesuren zijn te vinden bij Techniek (9,6%), het combinatievak Natuurkunde/Scheikunde (9,0%), Maatschappijleer (6,3%) en Wiskunde (5,5%).
Uit de bovenstaande figuur blijkt dat de (qua lesuren) grote vakken Engels en Nederlands een iets hoger dan gemiddeld percentage onbevoegd gegeven lesuren kennen (respectievelijk 4,5% en 4,2%, tegen een gemiddelde van 4,0% over alle vakken). De percentages benoembaar gegeven lesuren voor Engels en Nederlands zijn aan elkaar gelijk (8,6%) en liggen duidelijk lager dan bij Wiskunde (11,8%).
Relatief hoog (>95%) is het bevoegdheidspercentage bij onder meer Beeldende Vorming, Lichamelijke opvoeding en Tekenen. Benoembaarheidspercentages hoger dan 10% vinden we bij de vakken Economie, Maatschappijleer, Natuurkunde, Natuurkunde/Scheikunde, Techniek en Wiskunde.
| Vak | Bevoegd | Benoembaar | Onbevoegd |
|---|---|---|---|
| Mobliliteit en transport, vmbo profielvak, profielmodule | 74,00% | 14,40% | 11,50% |
| Dienstverlening en producten, vmbo profielvak, profielmodule | 65,50% | 26,40% | 8,00% |
| Produceren, installeren en energie, vmbo profielvak, profielmodule | 77,90% | 16,70% | 5,30% |
| Media, vormgeving en ICT, vmbo profielvak, profielmodule | 63,80% | 14,80% | 21,40% |
| Maritiem en techniek, vmbo profielvak, profielmodule | x | x | x |
| Bouwen, wonen en interieur, vmbo profielvak, profielmodule | 75,30% | 12,20% | 12,40% |
| Economie en ondernemen, vmbo profielvak, profielmodule | 78,00% | 15,60% | 6,40% |
| Zorg en welzijn, vmbo profielvak, profielmodule | 82,90% | 11,10% | 6,10% |
| Horeca, bakkerijen en recreatie, vmbo profielvak, profielmodule | 77,60% | 12,70% | 9,60% |
| Groen, vmbo profielvak, profielmodule | 81,80% | 12,70% | 5,50% |
In het vmbo is er ook nog sprake van beroepsgerichte vakken. Daarvoor is gemiddeld een wat hoger percentage onbevoegd gegeven lessen te zien. Bij deze vakken dient bedacht te worden dat ze landelijk gezien vaak een relatief kleine omvang hebben, wat het vinden van een bevoegde docent kan bemoeilijken. Het hoogste percentage onbevoegd gegeven lesuren (14,5%) zien we in de figuur bij het vak Mobiliteit en transport, het laagste bij het vak Groen (3,9%). Van een hoog benoembaarheidspercentage is sprake bij Dienstverlening en producten (24,8%).