Instroom op de arbeidsmarkt

Diploma's tekortvakken HBO lerarenopleiding 2e graads

Diploma's tekortvakken HBO lerarenopleiding 2e graads 2010-2019
Vak	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
Natuurkunde	72	72	51	61	64	63	77	94	73	74
Scheikunde	51	60	47	47	45	44	37	68	68	54
Wiskunde	173	229	212	231	252	280	337	342	342	297
Nederlands	239	277	255	285	346	371	377	431	351	344
Duits	88	129	67	103	91	94	126	118	131	129
Frans	91	93	74	75	86	79	73	82	67	87
Engels	259	311	307	297	296	322	390	404	396	413
Biologie	149	165	150	119	132	133	146	157	179	173
Aardrijkskunde	97	123	83	112	125	137	153	155	141	138
Economie	247	283	268	273	344	328	313	368	354	347
Maatschappijleer	64	82	64	68	75	82	80	86	112	102

Bij wiskunde is te zien dat het aantal gediplomeerden in de afgelopen 10 jaar fors is toegenomen.
Voor techniek is een scherpe daling te zien. Ook Gezondheidszorg en Welzijn vertoont een dalende trend.
Nederlands en Engels zijn samen met Wiskunde de grootste vakken. Voor beide geldt dat het aantal gediplomeerden van de lerarenopleiding de laatste 10 jaar fors is toegenomen. Ook de andere vakken in bovenstaande grafiek hebben, zeker de laatste jaren, te maken met stijgende aantallen gediplomeerden.
Bij Duits zien we over de afgelopen 10 jaar duidelijk een stijging van het aantal gediplomeerden.
Frans heeft te maken met een teruglopend aantal.

Definitie: Het bestand één cijfer hoger onderwijs wordt bepaald op basis van afspraken binnen de werkgroep één cijfer hoger onderwijs. De werkgroep bestaat uit leden van het CBS, de DUO, de VSNU, de Vereniging Hogescholen, de inspectie van het onderwijs en de directie hoger onderwijs en studiefinanciering van OCW. De werkgroep valt onder verantwoordelijkheid van de stuurgroep één cijfer hoger onderwijs.
De aantallen bachelor gediplomeerden (hoofddiploma) volgens 1 cijfer hoger onderwijs binnen het soort hoger onderwijs hbo, uitgesplitst naar opleidingsvorm over de laatste vijf studiejaren.
De aantallen hebben betrekking op de periode tussen twee teldata. Bijvoorbeeld voor 2016/17: het aantal gediplomeerden tussen 1-10-2016 en 1-10-2017, deze worden aangeduid met het jaar 2017.
Gediplomeerden universitaire lerarenopleiding (ulo) zijn niet vermeld aangezien deze in het bestand de laatste jaren niet meer naar specifiek vak kunnen worden onderscheiden.
Gediplomeerden van de eerstegraads masteropleiding aan het HBO zijn ook niet vermeld, aangezien het hier voornamelijk gaat om personen die reeds de 2e graads opleiding aan het HBO hebben behaald en daarmee geen nieuwe leraren zijn.
De aantallen hebben betrekking op de periode tussen twee teldata. Bijvoorbeeld voor 2016/17: het aantal gediplomeerden tussen 1-10-2016 en 1-10-2017, deze worden aangeduid met het jaar 2017.
Bron: DUO – 1cijfer hoger onderwijs – peildatum 1 oktober 2020
Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in april
Publicatiedatum:

Bron: DUO 1cijfer hoger onderwijs peildatum 1 oktober 2020 Brontabel als csv (574 bytes)

Instroom tekortvakken hbo lerarenopleiding 2e graads

Instroom tekortvakken hbo lerarenopleiding 2e graads 2011-2019
Vak	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
Engels	259	311	307	297	296	322	390	404	396	413
Biologie	149	165	150	119	132	133	146	157	179	173
Aardrijkskunde	97	123	83	112	125	137	153	155	141	138
Economie	247	283	268	273	344	328	313	368	354	347
Maatschappijleer	64	82	64	68	75	82	80	86	112	102
Natuurkunde	72	72	51	61	64	63	77	94	73	74
Scheikunde	51	60	47	47	45	44	37	68	68	54
Wiskunde	173	229	212	231	252	280	337	342	342	297
Nederlands	239	277	255	285	346	371	377	431	351	344
Duits	88	129	67	103	91	94	126	118	131	129
Frans	91	93	74	75	86	79	73	82	67	87

Voor de meeste vakken lijkt de instroom stabiel, maar wel met een dipje voor 2019.
Het grootste vak Wiskunde heeft na 2015 duidelijk met een daling van de instroom te maken.
In de grafiek valt als eerste op dat Engels een zeer forse instroom heeft vergeleken met de andere vakken, ook in vergelijking met het iets grotere schoolvak Nederlands.
De meeste vakken vertonen een trend dat er na een stijging inmiddels een daling in de instroom is ingezet.
Voor beide tekort vakken is te zien dat er een scherpe daling van de instroom is, wat zich vertaalt in de verwachting van oplopende tekorten.

Definitie: Het bestand één cijfer hoger onderwijs wordt bepaald op basis van afspraken binnen de werkgroep één cijfer hoger onderwijs. De werkgroep bestaat uit leden van het CBS, de DUO, de VSNU, de Vereniging Hogescholen, de inspectie van het onderwijs en de directie hoger onderwijs en studiefinanciering van OCW. De werkgroep valt onder verantwoordelijkheid van de stuurgroep één cijfer hoger onderwijs.
Instroom lerarenopleiding voortgezet onderwijs (hbo)
De aantallen van de instroom hebben betrekking op instroom in het domein, dat wil zeggen dat ook zijn meegeteld degenen die tevens voor een studie andere zijn ingeschreven, degenen die een herinschrijving na een studieonderbreking hebben en degenen die overstappen van een andere studie. Vanzelfsprekend leveren striktere definities lagere aantallen op. In andere publicaties kunnen afwijkende definities worden gebruikt . Voor het opstellen van financiële ramingen moet er bijvoorbeeld voor gezorgd worden dat de dubbeltellingen van studenten achterwege blijven.
Inschrijvingen bij de universitaire lerarenopleiding (ulo) zijn niet vermeld aangezien deze in het bestand de laatste jaren niet meer naar specifiek vak kunnen worden onderscheiden.
Inschrijvingen voor de eerstegraads masteropleiding aan het HBO zijn ook niet vermeld, aangezien het hier voornamelijk gaat om personen die reeds de 2e graads opleiding aan het HBO hebben behaald en daarmee geen nieuwe leraren zijn.
Bron: DUO – 1cijfer hoger onderwijs – peildatum 1 oktober 2020
Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in april
Publicatiedatum:

Bron: DUO cijfer hoger onderwijs peildatum 1 oktober 2020 Brontabel als csv (574 bytes)

Doorstroom tekortvakken HBO lerarenopleiding 2e graads

Doorstroom tekortvakken HBO lerarenopleiding 2e graads 2010-201812
Vak	Doorstroom	Uitval HO	Overig
Permanente tekortvakken:
Natuurkunde	67%	20%	13%
Scheikunde	57%	21%	22%
Wiskunde	66%	20%	14%
Techniek	68%	20%	13%
Gezondheid en Welzijn	74%	21%	5%
Totale Ler.opl. 2e graads	62%	20%	18%
Vakken met een teruglopend tekort:
Nederlands	70%	20%	10%
Engels	55%	26%	19%
Economie	45%	16%	39%
Aardrijkskunde	53%	22%	24%
Maatschappijleer	51%	30%	19%
Totale Ler.opl. 2e graads	62%	20%	18%
Vakken met een oplopend tekort:
Duits	64%	21%	15%
Frans	63%	22%	14%
Totale Ler.opl. 2e graads	62%	20%	18%

Zoals gezegd is ook de doorstroom van mensen die aan de opleiding beginnen een belangrijk gegeven voor de aantallen diploma's. Aangezien deze doorstroom voor de meeste vakken stabiel is in de meetperiode 2014-2018 wordt hier alleen het laatste jaar getoond.
Gezondheidszorg en Welzijn lijkt de instromers het beste vast te houden met een duidelijk bovengemiddeld percentage dat in het jaar na instroom nog op de opleiding te vinden is.
Ook Natuurkunde, Wiskunde en Techniek scoren goed op dit gebied.
Alleen Scheikunde scoort duidelijk minder dan het gemiddelde van de gehele HBO lerarenopleiding 2e graads.
Zoals gezegd is ook de doorstroom van mensen die aan de opleiding beginnen een belangrijk gegeven voor de aantallen diploma's. Aangezien deze doorstroom voor de meeste vakken stabiel is in de meetperiode 2014-2018 wordt hier alleen het laatste jaar getoond.
Gezondheidszorg en Welzijn lijkt de instromers het beste vast te houden met een duidelijk bovengemiddeld percentage dat in het jaar na instroom nog op de opleiding te vinden is.
Ook Natuurkunde, Wiskunde en Techniek scoren goed op dit gebied.
Alleen Scheikunde scoort duidelijk minder dan het gemiddelde van de gehele HBO lerarenopleiding 2e graads.
Wat doorstroom en uitval betreft bevinden Duits en Frans zich precies op het gemiddelde van de gehele HBO lerarenopleiding 2e graads.

Definitie: Het bestand één cijfer hoger onderwijs wordt bepaald op basis van afspraken binnen de werkgroep één cijfer hoger onderwijs. De werkgroep bestaat uit leden van het CBS, de DUO, de VSNU, de Vereniging Hogescholen, de inspectie van het onderwijs en de directie hoger onderwijs en studiefinanciering van OCW. De werkgroep valt onder verantwoordelijkheid van de stuurgroep één cijfer hoger onderwijs.
Doorstroom lerarenopleiding voortgezet onderwijs (hbo)
De aantallen van de instroom hebben betrekking op doorstroom in het domein, dat wil zeggen dat van degenen die op het jaar t-1 een eerste inschrijving hadden in het jaar t is gekeken of zij nog ingeschreven stonden. Bij de eerste inschrijving zijn ook meegeteld degenen die tevens voor een studie andere zijn ingeschreven, degenen die een herinschrijving na een studieonderbreking hebben en degenen die overstappen van een andere studie.
Inschrijvingen bij de universitaire lerarenopleiding (ulo) zijn niet vermeld aangezien deze in het bestand de laatste jaren niet meer naar specifiek vak kunnen worden onderscheiden.
Inschrijvingen voor de eerstegraads masteropleiding aan het HBO zijn ook niet vermeld, aangezien het hier voornamelijk gaat om personen die reeds de 2e graads opleiding aan het HBO hebben behaald en daarmee geen nieuwe leraren zijn.
Bron: DUO – 1cijfer hoger onderwijs – peildatum 1 oktober 2019
Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in april
Publicatiedatum:

Bron: DUO 1cijfer hoger onderwijs peildatum 1 oktober 2019 Brontabel als csv (543 bytes)

Aandeel afgestudeerden Lerarenopleiding vo en mbo werkzaam in het onderwijs voor verschillende afstudeercohorten

Aandeel afgestudeerden Lerarenopleiding vo en mbo werkzaam in het onderwijs voor verschillende afstudeercohorten
Periode	Na 1 jaar	Na 3 jaar	Na 5 jaar
2010	62%	62%	64%
2011	61%	64%	65%
2012	58%	63%	65%
2013	60%	66%	67%
2014	64%	67%	67%
2015	66%	69%	70%
2016	65%	69%
2017	68%	70%
2018	69%
2019	71%

Van de HBO Lerarenopleiding vo/mbo gaat de meeste jaren meer dan 60 procent het onderwijs in, de laatste jaren is dat rond tweederde. Ook hier is waar te nemen dat de trend de laatste jaren duidelijk omhoog is voor alle drie de meetmomenten. Ook is te zien dat afgestudeerden van de lerarenopleiding vo 3 of 5 jaar na het afstuderen vaker in het onderwijs werken dan 1 jaar na het afstuderen.

Bij de tweedegraads lerarenopleidingen ligt het percentage afgestudeerden met een onderwijsbaan met gemiddeld ongeveer 85% het hoogst bij de exacte vakken, gevolgd door de economische vakken met zo'n 82%. Het percentage is het laagst onder afgestudeerden die zijn opgeleid voor onderwijs in culturele/creatieve vakken (gemiddeld 39%), gevolgd door lichamelijke opvoeding (51%), maatschappijvakken (65%), verzorgende vakken (68%) en technische vakken (74%).
Per saldo ligt het beroepsrendement voor het cohort 2018 voor de exacte vakken vrijwel even hoog als voor het cohort 2013, terwijl er bij de overige vakken een toename waarneembaar is, variërend van 5 procentpunten voor de talen tot 19 procentpunten voor de technische en verzorgende vakken. Overigens zeggen de rendementsverschillen niet veel over de beroepsperspectieven van de afgestudeerden in de diverse vakken: de opleidingen in de culturele/creatieve vakken richten zich bijvoorbeeld niet uitsluitend op een carrière in het onderwijs.

Definitie : Voor het onderzoek Loopbaanmonitor worden de persoonsgegevens uit het DUO diplomabestand gekoppeld aan CBS-gegevens. Vervolgens wordt met micro-analyses bepaald wie van de afgestudeerden er in de verschillende jaren in het onderwijs werken.
NB: een belangrijk verschil met de elders op de site beschikbare cijfers van DUO in welke mate startende leraren in hun baan blijven werken is dat bij het DUO onderzoek uitgegaan wordt van personen die in de functie leraar werken in de onderwijssoort waarin zij zijn afgestudeerd. In de Loopbaanmonitor wordt breder vanuit de totale lichting afgestudeerden gekeken of men in de totale sector po/vo/mbo onderwijs werkzaam is, los van de (hoofd)functie die men vervult of heft vervult.
Bron: CentERdata/Mooz, Loopbaanmonitor
Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in december
Publicatiedatum:

Bron: CentERdata/Mooz, Loopbaanmonitor Brontabel als csv (201 bytes)

Aandeel afgestudeerden Universitaire Lerarenopleiding werkzaam in het onderwijs voor verschillende afstudeercohorten
Periode	Na 1 jaar	Na 3 jaar	Na 5 jaar
2010	74%	72%	76%
2011	73%	72%	71%
2012	69%	71%	70%
2013	72%	72%	70%
2014	73%	72%	70%
2015	73%	72%
2016	73%	74%
2017	72%
2018	71%

Van de universitaire lerarenopleiding ligt het percentage dat in het onderwijs gaat werken voor de verschillende cohorten en meetmomenten iets hoger dan voor de lerarenopleiding vo en mbo. De ontwikkeling over de afgelopen jaren laten weinig ontwikkelingen zien in de percentages die in het onderwijs gaan werken. Ook is bij deze opleiding als enige te zien dat het percentage dat in de latere jaren in het onderwijs werkt niet hoger is dan het percentage na 1 jaar.

Bij de ulo-afgestudeerden is het beroepsrendement een jaar na afstuderen het hoogst bij de talen (gemiddeld 80%), gevolgd door de exacte vakken (76%) en de economische vakken (72%). Het aandeel van de afgestudeerden met een onderwijsbaan is gemiddeld het laagst bij de culturele/creatieve vakken (gemiddeld 36%), maar het percentage per cohort is wel sterk stijgende: tussen cohort 2013 en cohort 2016 neemt het rendement toe van 29% naar 50%. Bij de andere vakken varieert het aandeel dat werkzaam is binnen het onderwijs veel minder tussen de cohortjaren.

Definitie : Voor het onderzoek Loopbaanmonitor worden de persoonsgegevens uit het DUO diplomabestand gekoppeld aan CBS-gegevens. Vervolgens wordt met micro-analyses bepaald wie van de afgestudeerden er in de verschillende jaren in het onderwijs werken.
NB: een belangrijk verschil met de elders op de site beschikbare cijfers van DUO in welke mate startende leraren in hun baan blijven werken is dat bij het DUO onderzoek uitgegaan wordt van personen die in de functie leraar werken in de onderwijssoort waarin zij zijn afgestudeerd. In de Loopbaanmonitor wordt breder vanuit de totale lichting afgestudeerden gekeken of men in de totale sector po/vo/mbo onderwijs werkzaam is, los van de (hoofd)functie die men vervult of heft vervult.
Bron CentERdata/Mooz, Loopbaanmonitor
Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in december
Publicatiedatum:

Bron: CentERdata/Mooz, Loopbaanmonitor Brontabel als csv (183 bytes)

Pas afgestudeerde leraren die een half jaar na het afstuderen in het vo werken

Pas afgestudeerde leraren die een half jaar na het afstuderen in het vo werken percentage naar soort contract (vast/tijdelijk), cohort 2015-2020
Periode	Flexibel contract	Tijdelijk zonder uitzicht op vast	Tijdelijk met uitzicht op vast	Vast contract
2015	7,10%	18,80%	41,90%	32,20%
2016	7,10%	19,30%	38,50%	35,10%
2017	5,80%	19,70%	40,70%	33,80%
2018	5,90%	16,30%	43,50%	34,30%
2019	4,10%	17,40%	37,20%	41,30%
2020	3,70%	16,40%	44,00%	35,90%

Het aandeel (uitzicht op) vast contract is iets gestegen van 79% naar 79,9%.

Definitie : Voor het onderzoek Loopbaanmonitor worden de persoonsgegevens uit het DUO diplomabestand gekoppeld aan CBS-gegevens. Vervolgens wordt met micro-analyses bepaald wie van de afgestudeerden er in de verschillende jaren in het onderwijs werken.
NB: een belangrijk verschil met de elders op de site beschikbare cijfers van DUO in welke mate startende leraren in hun baan blijven werken is dat bij het DUO onderzoek uitgegaan wordt van personen die in de functie leraar werken in de onderwijssoort waarin zij zijn afgestudeerd. In de Loopbaanmonitor wordt breder vanuit de totale lichting afgestudeerden gekeken of men in de totale sector po/vo/mbo onderwijs werkzaam is, los van de (hoofd)functie die men vervult of heft vervult.
Bron CentERdata/Mooz, Loopbaanmonitor
Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in december
Publicatiedatum:

Bron: CentERdata/Mooz, Loopbaanmonitor Brontabel als csv (304 bytes)

Zij-instromers in het beroep met startjaar 2013-2021*

Zij-instromers in het beroep met startjaar 2013-2021* *2021 is een voorlopig cijfer
Periode	vo
2013	154
2014	132
2015	129
2016	126
2017	116
2018	129
2019	167
2020	248
2021*	313

In het vo was er de afgelopen jaren sprake van flinke stijging in het aantal zij-instromers in het beroep. Het vo sluit daarmee aan bij het po en het mbo waar de zij-instroom al langer in de lift zat. Als dit beeld zo blijft dan kan de zij-instroom een belangrijke bijdrage leveren aan de bestrijding van de tekorten. Zij-instromers in het beroep zijn vaker te vinden in de tekortvakken en ook vaker in de grote steden.

Definitie: Voor zij-instroom in het beroep heeft OCW een subsidieregeling. De school dient de subsidie aan te vragen waarmee een tegemoetkoming wordt verstrekt voor de studiekosten (men volgt contractonderwijs en geen regulier onderwijs) en de kosten van vervanging van de startende leraar tijdens studietijd. Op basis van dit subsidiebestand kan DUO de aantallen zij-instromers in het beroep vaststellen. Het betreft hier een ondergrens, aangezien het ook mogelijk is dat een school een zij-instromer in dienst heeft zonder hier subsidie voor te hebben aangevraagd.
Bron: DUO, aanvraagbestanden subsidie zij-instroom in het beroep
Beschikbaarheidsdatum:
Publicatiedatum:

Bron: DUO, aanvraagbestanden subsidie zij-instroom in het beroep Brontabel als csv (103 bytes)