Verhouding tussen onderwijs- en onderzoeksdeel

In Nederland is sprake van een sterke verwevenheid van onderwijs en onderzoek aan hoger onderwijsinstellingen. Het ministerie van OCW financiert beide taken via structurele financiering. Deze indicator geeft inzicht in de verhouding tussen de financiering voor de onderwijs- en onderzoekstaak van universiteiten en hogescholen.

Een groter aandeel onderwijs kan duiden op beperkingen ten aanzien van de ruimte voor onderzoek. Deze indicator wordt gemeten door (1) de rijksbijdrage voor onderwijs te delen door de totale rijksbijdrage voor onderwijs en onderzoek en (2) de rijksbijdrage voor onderzoek te delen door de totale rijksbijdrage voor onderwijs en onderzoek. Dit is apart gedaan voor het wo en hbo.

De grafiek laat de ontwikkeling zien van de verhouding tussen de rijksbijdrage voor onderzoek en onderwijs, in de periode van 2018-2024 (2023 voorlopig en 2024 begroot).

Verhouding rijksbijdrage aan universiteiten en umc’s voor onderzoek en onderwijs, in de periode van 2018-2024 (2023 voorlopig en 2024 begroot).

Verhouding rijksbijdrage aan universiteiten en umc’s voor onderzoek en onderwijs, in de periode van 2018-2024 (2023 voorlopig en 2024 begroot). In procenten
JaarRijksbijdrage voor OnderwijsRijksbijdrage voor OnderzoekWerkplaatsfunctie umc's (onderzoek en onderwijs)Overige subsidies
201845%41%14%0%
201945%40%13%1%
202045%41%13%2%
202147%38%13%3%
202247%38%12%4%
202343%40%11%5%
202443%40%11%6%

Het aandeel van de rijksbijdrage voor onderwijs aan de universiteiten en umc’s ten opzichte van de totale rijksbijdrage loopt op van 45% in 2018 tot 47% in 2022 en daalt daarna naar 43% in 2024. De rijksbijdrage voor onderwijs stijgt van 2,2 miljard euro in 2018 tot 3,1 miljard euro in 2022 (+41%). In 2024 is er 3 miljard euro begroot.

Het aandeel van de rijksbijdrage voor onderzoek loopt in diezelfde periode af, namelijk van 41% in 2018 naar 38% in 2022. In 2024 stijgt dit naar verwachting tot 40%. De rijksbijdrage voor onderzoek nam toe van 2 miljard euro in 2018 tot 2,5 miljard euro in 2022 (+27%) en stijgt naar verwachting tot 3 miljard euro in 2024.

Het aandeel van de werkplaatsfunctie umc’s (bekostiging ondersteuning geneeskunde onderwijs & onderzoek) in de totale rijksbijdrage daalt licht en komt naar verwachting op 11% in 2024 uit.

Het aandeel van de overige subsidies, waaronder studievoorschot kwaliteitsafspraken (vanaf 2019) en bijdragen vanuit het Fonds onderzoek en wetenschap (vanaf 2022), stijgt en komt naar verwachting op 6% in 2024 uit.

Bronvermelding: Rijksbegrotingen OCW 2020-2024, artikel 6 en 7 Brontabel als csv (279 bytes)

Verhouding rijksbijdrage aan hogescholen voor onderzoek en onderwijs, in de periode van 2018-2024 (2023 voorlopig en 2024 begroot).

Verhouding rijksbijdrage aan hogescholen voor onderzoek en onderwijs, in de periode van 2018-2024 (2023 voorlopig en 2024 begroot). In procenten
JaarRijksbijdrage voor OnderwijsRijksbijdrage voor Onderzoek (Ontwerp en ontwikkeling - praktijkgericht onderzoek)Overige subsidies
201897%3%0%
201993%3%4%
202093%3%4%
202192%2%6%
202290%3%7%
202388%3%9%
202486%3%10%

Het aandeel van de rijksbijdrage voor onderwijs aan de hogescholen ten opzichte van de totale rijksbijdrage daalt van 97% in 2018 naar 86% in 2024. De rijksbijdrage voor onderwijs stijgt van 3,1 miljard euro in 2018 tot 4,2 miljard euro in 2022 (+35%). In 2024 is er 3,7 miljard euro begroot.

Het aandeel van de bekostiging voor het praktijkgericht onderzoek in de rijksbijdrage blijft in diezelfde periode stabiel, namelijk 3%. De bekostiging voor het praktijkgericht onderzoek in de rijksbijdrage nam toe van 80 miljoen euro in 2018 tot 123 miljoen euro in 2022 (+53%) en stijgt naar verwachting tot 151 miljoen euro in 2024. 

Overige subsidies, waaronder studievoorschot kwaliteitsafspraken (vanaf 2019), bekostiging flexibel ho voor volwassenen (vanaf 2018) en bijdragen vanuit het Fonds onderzoek en wetenschap (vanaf 2022), stijgen in aandeel van 0% in 2018 tot 7% in 2022 en naar verwachting 9% in 2024.

Bron: Rijksbegrotingen OCW 2020-2024, artikel 6 en 7 Brontabel als csv (253 bytes)