Totaal aantal projecten gefinancierd vanuit de Roadmap GWI
Deze indicator toont het aantal nieuwe investeringen in projecten die gefinancierd zijn vanuit de nationale Roadmap GWI (Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur; NWO). Dit is een maat voor de voortgang op de realisatie of upgrade van onderzoeksfaciliteiten in Nederland met een internationale uitstraling. Door een kwantitatieve benadering wordt een overzicht gegeven van het aantal en de diversiteit van onderzoeksfaciliteiten.
Goede onderzoeksfaciliteiten zijn van belang voor het behouden van de sterke positie van het Nederlandse onderzoeksstelsel. Sinds 2015 lopen de investeringen van de Rijksoverheid in de ontwikkeling van (clusters van) grootschalige onderzoeksfaciliteiten via een nationale Roadmap. De vierjarige Roadmaps moeten niet alleen bijdragen aan de strategische en duurzame ontwikkeling van deze faciliteiten, maar stimuleren het veld ook om prioriteiten te stellen en de samenwerking op te zoeken. De meest recente Roadmap (2021) investeert dan ook niet direct in (clusters van) faciliteiten, maar in specifieke plannen van consortia met en rondom deze faciliteiten.
De laatste drie financieringsrondes waren in 2018, 2020 en 2022. Van het budget van de Roadmaps is 45% gereserveerd voor consortia binnen de technische- en natuurwetenschappen, 45% voor de medische en levenswetenschappen en 10% voor de sociale en geesteswetenschappen. De cumulatieve weergave van het aantal infrastructurele projecten per domein in de grafiek geeft een indruk van deze verdeling.
Het monitoren van de ontwikkelingen in en de staat van deze faciliteiten geeft inzicht in de mogelijkheden die onderzoekers in Nederland op dit vlak hebben.
De indicator geeft geen inzicht in het gebruik van onderzoeksfaciliteiten of hoe faciliteiten na initiële financiering worden onderhouden (met geld uit andere bronnen). Toekomstig gebruik en onderhoud zijn wel geborgd, doordat consortia minimaal 25% cofinanciering moeten leveren en een business plan moeten aanleveren om in aanmerking te komen voor financiering. Gedurende de 10-jarige looptijd van de projecten wordt hierop gemonitord.
De tabel geeft de absolute en cumulatieve aantallen infrastructuren per domein weer, waarin is geïnvesteerd vanuit de GWI, in de periode 2018-2022.
Absolute en cumulatieve aantallen infrastructuren per domein, waarin is geïnvesteerd vanuit GWI, in de periode 2018-2022.
| Domein | 2018 | 2020 | 2022 |
|---|---|---|---|
| Technische en Natuurwetenschappen | 5,5 | 3 | 4 |
| Levens- en Medische wetenschappen | 3,5 | 3 | 4 |
| Sociale en Geesteswetenschappen | 1 | 1 | 1 |
In 2018 investeert GWI in 10 infrastructuren. In 2020 zijn dit 7 infrastructuren, in 2022 zijn dit er 9. Cumulatief telt dat op tot een totaal van 26 infrastructuren in 2022. De infrastructuren vallen onder de domeinen Technische & Natuurwetenschappen, Levens- & Medische wetenschappen en Sociale & Geesteswetenschappen. Onder de Technische & Natuurwetenschappen valt het grootste aandeel infrastructuren (48% in 2022), gevolgd door Levens- & Medische wetenschappen (40%). Dit verschil met de beoogde budgetverdeling komt doordat er in de GWI-ronde van 2017 (toekenningen in 2018) extra budget was voor consortia waarin RKI (Rijkskennisinstellingen)/TO2 instellingen (Deltares, NLR, TNO, Wageningen Research en Marin) participeerden, wat leidde tot met name extra toekenningen in het Technische & Natuurwetenschappen domein.
Aantallen GWI-investeringen per doelgroep, in de periode 2018-2022.
| Doelgroep | 2018 | 2020 | 2022 |
|---|---|---|---|
| Astronomy en Particle Physics | 2 | 1 | 2 |
| Materials | 1,5 | 1 | 0 |
| Technology | 0 | 0 | 0 |
| Geosciences | 2 | 1 | 2 |
| Green life sciences | 1 | 2 | 1 |
| Health life sciences | 0 | 0 | 0 |
| Medical life sciences | 0 | 0 | 2 |
| Life sciences en Enabling technologies | 2,5 | 1 | 1 |
| Sociale en geesteswetenschappen | 1 | 1 | 1 |
In de Roadmap 2016 is de indeling van infrastructuren over drie domeinen geïntroduceerd. Daarbinnen werden zestien clusters en zeventien individuele faciliteiten geïdentificeerd. In de Roadmap 2021 is deze indeling in (clusters van) faciliteiten vervangen door een indeling in negen groepen van organisaties met overlappende inhoudelijke, thematische en technische expertise die samen aanvragen kunnen indienen voor infrastructurele plannen die volgens hen de hoogste prioriteit hebben. Vier groepen vallen binnen het domein technische- en natuurwetenschappen, vier binnen levens- en medische wetenschappen en een binnen het domein sociale en geesteswetenschappen.
In de weergave per groep valt op, dat het grootste aandeel infrastructuren valt onder de groepen Astronomy & Particle Physics (19,2%) en Geosciences (19,2%), gevolgd door Life sciences & Enabling technologies (17,3%). Er zijn in de periode 2016-2022 geen GWI-plannen gefinancierd die vallen onder de Groepen Technology en Health Sciences.
Aantallen en cumulatieve weergave GWI-investeringen per type, in de periode 2018-2022.
| Type | 2018 | 2020 | 2022 | 2018 | 2020 | 2022 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Fysieke faciliteiten | 9 | 6 | 7 | 9 | 15 | 22 |
| Data infrastructuren | 8 | 6 | 9 | 8 | 14 | 23 |
| E-infrastructuren | 4 | 5 | 8 | 4 | 9 | 17 |
| Single sited | 3 | 2 | 3 | 3 | 5 | 8 |
| Distributed | 7 | 5 | 6 | 7 | 12 | 18 |
Infrastructuren hebben verschillende eigenschappen, op basis waarvan ze ingedeeld kunnen worden in verschillende types; fysieke faciliteiten, data infrastructuren, e-infrastructuren, single sited en distributed. Een infrastructuur kan op basis van haar eigenschappen tot meerdere types behoren: bijvoorbeeld single sited en fysiek of distributed en digitaal (e-infrastructuur).
Tussen 2018 en 2022 zien we het aandeel e-infrastructuren toenemen vergeleken met de fysieke faciliteiten en data-infrastructuur.