Ga direct naar inhoud

Totale uitgaven aan hoger beroepsonderwijs

De overheid, bedrijven, huishoudens en organisaties in het buitenland geven geld uit aan hogescholen voor onderwijs en onderzoek of voor het (laten) volgen van hoger beroepsonderwijs (hbo).

Hieronder staan de uitgaven van iedere economische sector aan hoger beroepsonderwijs. Daarnaast worden de uitgaven aan de hogescholen beschreven, met onder ‘Gerelateerde grafieken’ de uitgaven aan hogescholen per student. De uitgaven per student worden zowel inclusief als exclusief de onderzoeksgelden getoond die hogescholen ontvangen.

Totale uitgaven aan hoger beroepsonderwijs per economische sector

Totale uitgaven aan hoger beroepsonderwijs per economische sector In miljarden Euro's
OverheidHuishoudensBedrijvenBuitenland
20001,70,50,30
20052,40,80,40
20103,210,70
20153,61,40,70
20204,61,20,90
20215,610,90
20225,70,90,90
2023*5,61,10,90

In het hoger beroepsonderwijs (hbo) zijn huishoudens, bedrijven en organisaties in het buitenland in 2023 verantwoordelijk voor 26% van de totale uitgaven. Dit is bijna 2 miljard euro. Collegegelden, boeken en leermiddelen zijn de grootste uitgaven voor huishoudens. Bedrijven geven vooral geld uit aan de begeleiding van stagiairs en duale studenten. Daarnaast betalen ze hogescholen voor contractonderzoek. Het grootste deel van de uitgaven aan hbo wordt echter door de overheid gedaan, 74% in 2023. De overheid bekostigt de hogescholen en geeft studiefinanciering aan hbo-studenten. 

In 2018 heeft het ministerie van OCW 870 miljoen euro in totaal vooruitbetaald aan de vervoersbedrijven voor de OV-studentenkaart van 2019, 2020 en 2021 voor studenten in het mbo, hbo en wo. Hierdoor zijn de overheidsuitgaven in 2018 een stuk hoger dan in andere jaren en wordt de ontwikkeling van de overheidsuitgaven vertekend. Een vooruitbetaling voor de OV-studentenkaart van 2022 die eind 2021 is gedaan door het ministerie van OCW, vertekent de ontwikkeling van de overheidsuitgaven in 2021.

Figuur: Totale uitgaven aan hoger beroepsonderwijs

Bron: CBS

Definitie:

De uitgaven van de overheid, huishoudens, bedrijven, non-profit instellingen en organisaties in het buitenland aan onderwijsinstellingen in het hoger beroepsonderwijs en hoger beroepsonderwijs op zich en de overheidsuitgaven met betrekking tot hoger beroepsonderwijs aan huishoudens en bedrijven.

Van deze uitgaven worden de ontvangsten afgetrokken. Voor het hoger beroepsonderwijs betreft dit voor de overheid de middelen voor onderwijs vanuit de Europese Unie, de rente op studieleningen en de terugontvangen studiefinanciering die teveel of ten onrechte werd uitgekeerd. Voor huishoudens zijn dit de studiefinanciering die bedoeld is als tegemoetkoming in de uitgaven aan collegegeld, boeken en leermiddelen en openbaar vervoer, studiebeurzen van bedrijven en de vergoeding voor onderwijsvoorzieningen voor jonggehandicapten. Voor bedrijven wordt de tegemoetkoming in de begeleidingskosten van duale leerlingen en stagiairs van de uitgaven afgetrokken. Behalve voor de rente, wordt dit gedaan om dubbeltelling te voorkomen (deze ontvangsten worden namelijk gebruikt voor de dekking van (een deel van) de uitgaven).

Een aantal uitgaven en ontvangsten wordt niet meegenomen in de berekening van de totale uitgaven aan onderwijs. Voor de overheid zijn dit de verstrekte studieleningen en ontvangen aflossingen op studieleningen en voor huishoudens de tegemoetkoming in levensonderhoud, de ontvangen studieleningen en de aflossingen hierop. Studieleningen en aflossingen op studieleningen worden buiten beschouwing gelaten, omdat leningen niet als echte uitgaven gezien worden; ze worden namelijk na een bepaalde periode terugbetaald.

De tegemoetkoming in het levensonderhoud heeft een algemeen doel zonder raakvlak met onderwijs en wordt om deze reden niet meegerekend als ontvangst voor onderwijs.

Hoger beroepsonderwijs betreft het hoger beroepsonderwijs en particulier onderwijs op dit niveau. Onderwijs verzorgd door hogescholen dat wordt afgesloten met een associate degree, bachelor- of masterdiploma van een in Nederland erkende opleiding. Hoger beroepsonderwijs is naast de overdracht van vaktheoretische kennis, vooral gericht op de ontwikkeling van vaardigheden die aansluiten op de beroepspraktijk. Hogescholen voeren daarnaast onderzoek uit, dat gericht is op het bereiken van praktische, bedrijfstechnische toepassingen. Het betreft zowel contractonderzoek uitgevoerd in opdracht van derden, als praktijkgericht onderzoek dat hogescholen volgens hun wettelijke taak moeten uitvoeren.

Beschikbaarheidsdatum: jaarlijks in december

Publicatiedatum: 30 december 2024

CBS Brontabel als csv (201 bytes)

Uitgaven aan hogescholen

Uitgaven aan hogescholen In miljarden Euro's
Totale uitgaven aan onderwijsinstellingen
20002,2
20053,1
20104,2
20154,8
20205,6
20216,4
20226,6
2023*6,8

De uitgaven in het hbo zijn voor het grootste deel uitgaven aan de hogescholen. In 2023 zijn deze uitgaven 260 miljoen euro hoger dan in 2022.

Figuur: Uitgaven aan hogescholen

Bron: CBS

Definitie:

De directe uitgaven van overheid, huishoudens, bedrijven, non-profit instellingen en organisaties in het buitenland aan onderwijsinstellingen in het hoger beroepsonderwijs. Alleen onderwijsinstellingen die regulier onderwijs geven zijn meegenomen. Dit zijn zowel door de overheid gesubsidieerde als particuliere onderwijsinstellingen. Hoger beroepsonderwijs betreft het hoger beroepsonderwijs en particulier onderwijs op dit niveau. Onderwijs verzorgd door hogescholen dat wordt afgesloten met een associate degree, bachelor- of masterdiploma van een in Nederland erkende opleiding. Hoger beroepsonderwijs is naast de overdracht van vaktheoretische kennis, vooral gericht op de ontwikkeling van vaardigheden die aansluiten op de beroepspraktijk. Hogescholen voeren daarnaast onderzoek uit, dat gericht is op het bereiken van praktische, bedrijfstechnische toepassingen. Het betreft zowel contractonderzoek uitgevoerd in opdracht van derden, als praktijkgericht onderzoek dat hogescholen volgens hun wettelijke taak moeten uitvoeren.

Beschikbaarheidsdatum: jaarlijks in december

Publicatiedatum: 30 december 2024

CBS Brontabel als csv (125 bytes)
Uitgaven aan hogescholen per student In Euro's
Inclusief onderzoeksgeldenExclusief onderzoeksgelden
200072867286
200588108596
2010101259819
20151056610181
20201180111219
20211289512298
20221342712861
2023*1440013668

De uitgaven aan hogescholen per student (publieke en private uitgaven, exclusief de onderzoeksgelden) zijn in 2023 13.668 euro.

Figuur: Uitgaven aan hogescholen per student

Bron: CBS

Definitie:

De directe uitgaven van overheid, huishoudens, bedrijven, non-profit instellingen en organisaties in het buitenland aan onderwijsinstellingen in het hoger beroepsonderwijs. Alleen onderwijsinstellingen die regulier onderwijs geven zijn meegenomen. Dit zijn zowel door de overheid gesubsidieerde als particuliere onderwijsinstellingen. De uitgaven aan onderwijsinstellingen worden hier per deelnemer uitgedrukt, inclusief en exclusief de uitgaven aan R&D (Research and Development of onderzoek en ontwikkeling) in het hoger beroepsonderwijs. Hogescholen ontvangen een relatief klein bedrag aan (lumpsum) financiering voor het uitvoeren van praktijkonderzoek. Daarnaast betreft het uitgaven aan contractonderzoek dat door hogescholen wordt uitgevoerd. Hoger beroepsonderwijs betreft het hoger beroepsonderwijs en particulier onderwijs op dit niveau. Onderwijs verzorgd door hogescholen dat wordt afgesloten met een associate degree, bachelor- of masterdiploma van een in Nederland erkende opleiding. Hoger beroepsonderwijs is naast de overdracht van vaktheoretische kennis, vooral gericht op de ontwikkeling van vaardigheden die aansluiten op de beroepspraktijk. Hogescholen voeren daarnaast onderzoek uit, dat gericht is op het bereiken van praktische, bedrijfstechnische toepassingen. Het betreft zowel contractonderzoek uitgevoerd in opdracht van derden, als praktijkgericht onderzoek dat hogescholen volgens hun wettelijke taak moeten uitvoeren.

Beschikbaarheidsdatum: jaarlijks in december

Publicatiedatum: 30 december 2024

CBS Brontabel als csv (196 bytes)