Doorstroomtoets in het basisonderwijs

Vanaf schooljaar 2014/2015 is het voor alle leerlingen van groep 8 in het reguliere basisonderwijs verplicht om een eindtoets te maken. Vanaf schooljaar 2023-2024 noemen we dit de doorstroomtoets. Deze toets is bedoeld als tweede (objectieve) gegeven naast het schooladvies van de leraar, over het soort onderwijs dat de leerling na de basisschool kan volgen. Als een leerling volgens de toets een meer theoretisch niveau aankan dan gedacht werd bij het voorlopig schooladvies, dan moet de school het advies in principe bijstellen. De school kan ook (gemotiveerd) besluiten om het schooladvies niet aan te passen, wanneer een bijstelling niet in het belang van de leerling is.

Uitslagen eindtoets

In schooljaar 2022-2023 zijn vijf verschillende eindtoetsen toegestaan door het ministerie van OCW: de Centrale Eindtoets (Cito in opdracht van het College voor Toetsen en Examens), de IEP Eindtoets (Bureau ICE), ROUTE8 (A-VISION), AMN Eindtoets (AMN) en de Dia-Eindtoets (Diataal BV).

De tabel hieronder geeft laat zien door hoeveel scholen elke van de toegestane eindtoetsen wordt gebruikt, om hoeveel leerlingen dat gaat, wat de gemiddeld behaalde score is en welk advies daar bij hoort.

De grafieken in het  daaropvolgende blok geven inzicht in de samenhang van de gemiddelde eindscore met enkele achtergrondkenmerken (opleidingsniveau ouders, gezinsinkomen).

Eindtoetsen schooljaar 2022/2023 in het reguliere basisonderwijs

Eindtoetsen schooljaar 2022/2023 in het reguliere basisonderwijs
EindtoetsAantal leerlingenAantal scholenGemiddelde scoreAdvies bij gemiddelde score
Centrale Eindtoets759272508535,38vmbo-gt + havo
IEP Eindtoets63521238080vmbo-gt + havo
ROUTE 821706822200,08vmbo-gt + havo
AMN Eindtoets3252119416,33vmbo-gt + havo
Dia-Eindtoets7740285361,23vmbo-gt + havo
DUO: 1 cijferbestanden PO 2022 Brontabel als csv (322 bytes)

Gegevens per toetsaanbieder

Hieronder zijn in drie grafieken gegevens met betrekking tot advisering per toetsaanbieder weergegeven. De toetsaanbieders zijn tot 2023-2024 Centrale Eindtoets (CET), ROUTE 8, IEP, AMN en DIA. Vanaf 2023-2024 neemt CET geen toetsen meer af, en zijn toetsaanbieder DOE en LIB erbij gekomen. Het gaat om het voorlopige advies, de gegeven toetsadviezen en de heroverwegingen per toetsaanbieder. Het voorlopige advies is het advies dat is afgegeven door de school voorafgaand aan het maken van de doorstroomtoets. De toetsadviezen worden bepaald aan de hand van de score die behaald is op de doorstroomtoets, waarbij een score hoort bij een bepaald toetsadvies. Een heroverweging betekent dat het toetsadvies hoger is dan het voorlopige advies. Bij een heroverweging is er dus niet per definitie sprake van een bijstelling van het schooladvies. Sinds schooljaar 2023-2024 moet het advies in principe worden bijgesteld, tenzij de school dit niet in het belang van de leerling acht. In de grafieken zijn alleen de percentages weergegeven, maar wanneer u de gegevens uit de tabel downloadt, ziet u daar ook de aantallen die bij de percentages horen. 

Onder het kopje 'Gerelateerde grafieken' worden de gegevens van de voorgaande jaren weergegeven, vanaf schooljaar 2020-2021. 

N.B. Vanaf schooljaar 2023-2024 is de ‘eindtoets’ vervangen door de ‘doorstroomtoets’. Door de invoering van de doorstroomtoets zal de komende jaren een nieuw stelselbeeld ontstaan. Er dient daarom terughoudend te worden omgegaan met het vergelijken van de scores vanaf schooljaar 2023-2024 met voorgaande jaren.  

Voorlopig advies per toetsaanbieder 2023-2024 in percentages

Voorlopig advies per toetsaanbieder 2023-2024 in percentages
ToetsaanbiederPercentage VSOPercentage PROPercentage VMBO BLPercentage VMBO BL + VMBO KLPercentage VMBO KLPercentage VMBO KL + VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TL + HAVOPercentage HAVOPercentage HAVO + VWOPercentage VWOPercentage Advies Niet Mogelijk
ROUTE 82,1%7,4%10,0%6,0%9,2%7,2%13,1%10,4%12,7%9,8%12,0%0,2%
IEP0,3%0,9%5,0%4,8%8,3%7,3%15,2%12,2%14,5%13,4%18,1%0,2%
DIA0,1%1,6%6,5%4,7%10,5%7,2%16,3%11,2%14,7%10,8%16,1%0,2%
AMN2,7%7,7%10,2%5,4%8,9%7,6%11,4%11,8%11,6%10,1%12,3%0,2%
DOE0,1%1,3%6,5%6,0%9,1%5,9%14,2%10,4%15,3%11,9%19,1%0,1%
LIB0,2%1,0%5,2%4,8%8,7%6,7%15,1%11,6%15,3%12,8%18,6%0,1%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2023 Brontabel als csv (1 kB)
Voorlopig advies per toetsaanbieder 2022-2023 in percentages
ToetsaanbiederPercentage VSOPercentage PROPercentage VMBO BLPercentage VMBO BL + VMBO KLPercentage VMBO KLPercentage VMBO KL + VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TL + HAVOPercentage HAVOPercentage HAVO + VWOPercentage VWOPercentage Advies Niet Mogelijk
CET0,1%0,7%5,2%4,1%9,0%5,5%16,6%10,3%16,5%11,4%20,4%0,1%
ROUTE 81,1%5,9%10,0%4,5%9,8%5,8%15,7%9,4%14,4%8,9%14,6%0,1%
IEP0,1%0,7%5,5%4,1%9,4%5,8%17,0%10,8%16,6%11,4%18,5%0,1%
DIA0,4%1,6%7,0%3,9%10,7%5,5%17,0%10,1%16,1%10,2%17,3%0,2%
AMN1,3%6,2%9,7%4,6%9,0%6,1%14,1%11,7%12,0%10,5%14,9%0,0%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2022 Brontabel als csv (1 kB)
Voorlopig advies per toetsaanbieder 2021-2022 in percentages
ToetsaanbiederPercentage VSOPercentage PROPercentage VMBO BLPercentage VMBO BL + VMBO KLPercentage VMBO KLPercentage VMBO KL + VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TL + HAVOPercentage HAVOPercentage HAVO + VWOPercentage VWOPercentage Advies Niet Mogelijk
CET0,2%0,6%5,3%4,1%9,2%5,0%16,9%10,0%16,6%11,4%20,6%0,1%
ROUTE 81,1%5,4%9,7%4,6%9,9%5,7%15,7%9,3%14,1%9,2%15,1%0,1%
IEP0,2%0,8%6,0%4,2%9,7%5,6%17,4%10,8%16,2%11,0%17,9%0,1%
DIA0,3%2,2%8,7%4,7%10,3%5,7%16,7%9,8%14,9%10,1%16,5%0,2%
AMN1,0%6,1%11,0%4,7%9,3%5,6%15,4%10,9%12,4%9,6%13,8%0,1%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2021 Brontabel als csv (1 kB)
Voorlopig advies per toetsaanbieder 2020-2021 in percentages
ToetsaanbiederPercentage VSOPercentage PROPercentage VMBO BLPercentage VMBO BL + VMBO KLPercentage VMBO KLPercentage VMBO KL + VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TL + HAVOPercentage HAVOPercentage HAVO + VWOPercentage VWOPercentage Advies Niet Mogelijk
CET0,1%0,6%5,3%4,0%8,9%4,8%17,0%10,0%17,4%11,3%20,4%0,1%
ROUTE 81,0%5,3%9,2%4,7%9,6%5,2%16,4%9,1%14,9%9,2%15,3%0,1%
IEP0,1%0,6%6,0%4,2%9,8%5,2%17,8%10,3%17,1%10,8%17,9%0,1%
DIA0,7%2,2%8,6%4,3%10,6%4,5%16,9%9,2%16,5%9,1%17,0%0,4%
AMN0,8%5,1%9,4%4,7%9,8%5,5%15,7%11,4%12,8%9,5%15,3%0,0%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2020 Brontabel als csv (1 kB)

Toetsadviezen per toetsaanbieder 2023-2024 in percentages

Toetsadviezen per toetsaanbieder 2023-2024 in percentages
ToetsaanbiederPercentage PRO + VMBO BBPercentage VMBO BB + VMBO KBPercentage VMBO KB + VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TL + HAVOPercentage HAVO + VWOPercentage VWO
ROUTE 87,9%24,1%24,2%25,4%13,0%5,4%
IEP1,1%14,9%24,4%29,9%19,3%10,5%
DIA2,0%17,8%24,5%31,2%18,2%6,4%
AMN8,3%23,8%24,2%26,1%13,9%3,7%
DOE2,1%18,4%23,7%27,5%18,2%10,1%
LIB1,1%10,5%18,6%29,9%23,9%15,9%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2023 Brontabel als csv (665 bytes)
Toetsadviezen per toetsaanbieder 2022-2023 in percentages
ToetsaanbiederPercentage PRO + VMBO BBPercentage VMBO BB + VMBO KBPercentage VMBO KB + VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TL + HAVOPercentage HAVO + VWOPercentage VWO
CET0,9%13,3%20,9%27,1%21,1%16,7%
ROUTE 86,3%20,0%21,0%23,2%15,9%13,6%
IEP1,2%14,0%22,2%27,0%19,9%15,7%
DIA1,9%16,1%20,4%28,9%17,0%15,8%
AMN5,4%20,7%19,7%24,1%17,3%12,9%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2022 Brontabel als csv (607 bytes)
Toetsadviezen per toetsaanbieder 2021-2022 in percentages
ToetsaanbiederPercentage PRO + VMBO BBPercentage VMBO BB + VMBO KBPercentage VMBO KB + VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TL + HAVOPercentage HAVO + VWOPercentage VWO
CET1,2%12,1%19,6%29,7%19,9%17,5%
ROUTE 86,9%17,6%19,6%25,7%16,1%14,1%
IEP1,2%12,8%21,1%29,4%18,8%16,7%
DIA4,2%14,8%19,5%30,1%16,2%15,3%
AMN7,4%19,0%20,0%25,3%14,8%13,5%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2021 Brontabel als csv (606 bytes)
Toetsadviezen per toetsaanbieder 2020-2021 in percentages
ToetsaanbiederPercentage PRO + VMBO BBPercentage VMBO BB + VMBO KBPercentage VMBO KB + VMBO (G)TLPercentage VMBO (G)TL + HAVOPercentage HAVO + VWOPercentage VWO
CET0,1%13,3%20,0%25,9%20,1%20,5%
ROUTE 810,8%14,3%21,2%23,9%15,9%13,9%
IEP1,5%14,4%21,6%26,8%17,8%17,9%
DIA6,5%13,0%19,7%27,9%16,1%16,8%
AMN9,1%14,3%20,9%24,7%15,4%15,6%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2020 Brontabel als csv (608 bytes)

Heroverwegingen per toetsaanbieder 2023-2024 in percentages

Heroverwegingen per toetsaanbieder 2023-2024 in percentages
ToetsaanbiederPercentage Geen HeroverwegingPercentage Heroverweging
ROUTE 871,8%28,2%
IEP73,4%26,6%
DIA73,1%26,9%
AMN72,3%27,7%
DOE75,9%24,1%
LIB60,6%39,4%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2023 Brontabel als csv (273 bytes)
Heroverwegingen per toetsaanbieder 2022-2023 in percentages
ToetsaanbiederPercentage Geen HeroverwegingPercentage Heroverweging
CET66,1%33,9%
ROUTE 862,1%37,9%
IEP66,4%33,6%
DIA62,8%37,2%
AMN62,2%37,8%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2022 Brontabel als csv (248 bytes)
Heroverwegingen per toetsaanbieder 2021-2022 in percentages
ToetsaanbiederPercentage Geen HeroverwegingPercentage Heroverweging
CET64,6%35,4%
ROUTE 861,2%38,8%
IEP61,6%38,4%
DIA61,5%38,5%
AMN60,8%39,2%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2021 Brontabel als csv (249 bytes)
Heroverwegingen per toetsaanbieder 2020-2021 in percentages
ToetsaanbiederPercentage Geen HeroverwegingPercentage Heroverweging
CET62,0%38,0%
ROUTE 866,7%33,3%
IEP63,6%36,4%
DIA61,9%38,1%
AMN62,7%37,3%
DUO: 1 cijferbestanden PO 2020 Brontabel als csv (248 bytes)

Toetsadviezen van eindtoetsen naar achtergrondkenmerken

De figuur hieronder geeft de verdeling van het toetsadvies weer voor jongens en meisjes naar het opleidingsniveau van de ouders. Onder het kopje 'Gerelateerde grafieken' wordt de verdeling van het toetsadvies naar huishoudensinkomen weergegeven.

De toetsadviezen op het primair onderwijs kunnen op verschillende eindtoetsen worden gebaseerd waaronder: Centrale eindtoets (CET), ROUTE 8, ICE Eindevaluatie Primair Onderwijs (IEP), Dia en AMN.

Uit de eindtoets komt altijd een meervoudig advies, de enige uitzondering is vwo. De adviescategorieën van de eindtoetsen zijn:

pro t/m vmbo-b;
vmbo-b t/m vmbo-k;
vmbo-k t/m vmbo-t;
vmbo-g t/m havo;
havo/vwo;
vwo.

Het advies dat de school uiteindelijk geeft kan wel weer enkelvoudig zijn (dus bijvoorbeeld alleen vmbo-t-advies).

Toetsadvies naar hoogste opleidingsniveau van de ouders

Toetsadvies naar hoogste opleidingsniveau van de ouders 2021/2022 (in procenten)
Pro tot en met vmbo-bVmbo-b tot en met vmbo-kVmbo-k tot en met vmbo-tVmbo-g tot en met havoHavo + vwoVwo
Max. mbo-entreeopleiding.242827117
Mbo2-4, havo, vwo2182630159
Hbo- of wo-bachelor.919322218
Hbo- of wo-master, doctor.412282531
Totaal11320301917

Kinderen van hoogopgeleide ouders krijgen vaker een vwo-toetsadvies dan kinderen van laagopgeleide ouders. Dit geldt ook voor het havo/vwo-toetsadvies. Voor het 'vmbo-g t/m havo'-toetsadvies zijn de verschillen naar opleidingsniveau van de ouders relatief klein. Kinderen van hoogopgeleide ouders krijgen minder vaak een 'vmbo-b t/m vmbo-k'- of 'vmbo-k t/m vmbo-t'-toetsadvies.

CBS Brontabel als csv (295 bytes)
Toetsadvies naar huishoudensinkomen 2021/2022 (in procenten)
Pro tot en met vmbo-bVmbo-b tot en met vmbo-kVmbo-k tot en met vmbo-tVmbo-g tot en met havoHavo + vwoVwo
Laagste tertiel21925281510
Middelste tertiel11322311915
Hoogste tertiel0716302324
Totaal11320301917

In de figuur is het huishoudensinkomen van de kinderen ingedeeld naar de drie groepen (tertielen) gebaseerd op alle huishoudens in Nederland met een inkomen.
Kinderen uit huishoudens met een hoger inkomen krijgen vaker een vwo-toetsadvies dan kinderen uit huishoudens met een lager inkomen. Dit geldt eveneens voor het havo/vwo-toetsadvies.

CBS Brontabel als csv (240 bytes)