Hoeveel bergbeklimmers zijn er en uit welke onderwijsniveaus komen ze?
Het aantal bergbeklimmers uit de verschillende routes
De analyses uit deze thema-analyse betreffen de leerlingen die tussen examenjaar 2004 en 1 oktober 2007 hun eerste vo-diploma hebben gehaald. Het totale aandeel leerlingen uit deze cohorten wat vervolgens in 2016 een bergbeklimmer is geworden is hieronder per route aangegeven. Daaronder staat een interactieve staafdiagram waarin alle eindniveaus van deze vier routes staan beschreven. Vervolgens wordt de specifieke ontwikkeling per cohort bekeken met een interactieve lijndiagram.
Aantal & aandeel bergbeklimmers naar route
| Route | Totaal cohorten | Aantal bergbeklimmers | Aandeel bergbeklimmers |
|---|---|---|---|
| Vmbo-b – mbo4 + | 113.472 | 18.273 | 16,10% |
| Vmbo-k – hbo bachelor + | 103.361 | 9.765 | 9,40% |
| Vmbo-gt – hbo master/wo bachelor + | 184.456 | 3.996 | 2,20% |
| Havo – wo master + | 140.245 | 17.739 | 12,60% |
Hoogst behaalde diploma per route (2016)
| Schoolsoort | Pro | Vmbo-b | Vmbo-k | Vmbo-gt | Mbo 1 | Mbo 2 | Mbo 3 | Havo | Mbo 4 | Vwo | Hbo AD | Hbo bach | Wo bach | Hbo ma | Wo ma |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Vmbo-b | 0 | 26,8 | 0 | 0,3 | 2,1 | 30,1 | 24,6 | 0,1 | 14,6 | 0 | 0,1 | 1,4 | 0 | 0 | 0 |
| Vmbo-k | 0 | 0 | 18,3 | 0,1 | 0,5 | 11,1 | 23,4 | 0,2 | 36,6 | 0 | 0,3 | 9,1 | 0,1 | 0,1 | 0,2 |
| Vmbo-gt | 0 | 0 | 0 | 12,4 | 0,3 | 4 | 10,1 | 5,4 | 38,9 | 0,2 | 0,5 | 26 | 0,5 | 0,3 | 1,4 |
| Havo | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 21,9 | 5,5 | 0,9 | 0,3 | 55,2 | 2,1 | 1,5 | 12,6 |
De figuur laat onder andere zien dat van de in het vmbo-b gestarte cohorten, ruim 16% uiteindelijk een mbo-4 diploma of hoger heeft behaald. Bij ieder van de vo-startniveaus is de groep bergbeklimmers een klein deel van de totale groep. Uit de figuur is af te leiden dat in geen enkele onderwijssoort meer dan 16% van de leerlingen volgens de hier gehanteerde definitie een bergbeklimmer wordt. De bergbeklimmersroute van het vmbo-gt naar het de universitaire bachelor/hbo master komt het minst vaak voor. Wanneer hier voor een lager eindpunt was gekozen (hbo-bachelor), een stapelroute waar veel vaker over gerapporteerd wordt, zien we dat er een (veel) grotere groep (26%) bergbeklimmer zou zijn.
Ontwikkeling van het aantal bergbeklimmers
De grafieken hieronder tonen het aandeel bergbeklimmers per cohort. Alle cohorten zijn gevolgd tot 1 oktober 2016 en gaan maximaal twaalf jaar terug (zie x-as). Hierdoor hebben we van één cohort twaalf jaar lang kunnen volgen of zij het, voor de status van bergbeklimmer benodigde, diploma halen. Dit examencohort uit 2004 wordt weergegeven door de lijn die het langst doorloopt op de x-as. Deze lijn is vaak ook het hoogst qua aandeel bergbeklimmers: dit cohort heeft immers de meeste tijd gehad om het hogere diploma te halen. De overige lijnen geven de cohorten van latere jaren weer. Vergelijkbare figuren zijn er voor de drie andere routes (zie ‘gerelateerde grafieken’).
Route van vmbo-b naar mbo 4
| Jaar | Vmbo-b 2004 | Vmbo-b 2005 | Vmbo-b 2006 | Vmbo-b 2007 | Vmbo-b 2008 | Vmbo-b 2009 | Vmbo-b 2010 | Vmbo-b 2011 | Vmbo-b 2012 | Vmbo-b 2013 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| jaar3 | 0,556 | 0,523 | 0,483 | 0,373 | 0,316 | 0,295 | 0,376 | 0,304 | 0,353 | 0,261 |
| jaar4 | 2,984 | 2,807 | 2,702 | 2,098 | 1,77 | 1,832 | 2,036 | 1,8 | 1,768 | |
| jaar5 | 6,867 | 6,29 | 6,224 | 5,339 | 5,06 | 5,012 | 5,626 | 4,927 | ||
| jaar6 | 10,433 | 10,081 | 10,003 | 9,439 | 8,853 | 9,078 | 8,983 | |||
| jaar7 | 12,806 | 12,553 | 12,463 | 12,034 | 11,433 | 11,549 | ||||
| jaar8 | 14,393 | 14,085 | 14,111 | 13,893 | 12,879 | |||||
| jaar9 | 15,451 | 15,192 | 15,111 | 14,84 | ||||||
| jaar10 | 16,246 | 16,002 | 15,751 | |||||||
| jaar11 | 16,841 | 16,443 | ||||||||
| jaar12 | 17,154 |
De figuur ‘vmbo-b naar mbo 4’ laat zien dat van de leerlingen die 12 jaar geleden een vmbo-b diploma hebben gehaald, ruim 17 procent op meetmoment 1/10/2016 een mbo 4 diploma heeft gehaald. Ter vergelijking is van het cohort dat zes jaar geleden vmbo-b diploma heeft gehaald een kleine 9 procent bergbeklimmer. Deze figuur maakt ook aannemelijk dat de meeste bergbeklimmers in een periode van 4 tot 8 jaar na het behalen van het vmbo-b diploma hun mbo-4 diploma halen. Wat verder opvalt, is dat de cohorten weinig verschillen in de ontwikkeling van het aandeel bergbeklimmers, aangezien de lijnen dicht bij elkaar liggen. Na twaalf jaar vlakt de stijging af en komen er nog maar weinig bergbeklimmers bij (in het laatste jaar stijgt het percentage met 0,3%).
| Jaar | Vmbo-k 2004 | Vmbo-k 2005 | Vmbo-k 2006 | Vmbo-k 2007 | Vmbo-k 2008 | Vmbo-k 2009 | Vmbo-k 2010 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| jaar6 | 0,380751782 | 0,391038697 | 0,293475807 | 0,286803413 | 0,154627789 | 0,186375566 | 0,065769112 |
| jaar7 | 2,49918989 | 2,232179226 | 2,073143201 | 1,724450899 | 1,435829468 | 1,373093454 | |
| jaar8 | 5,796338302 | 4,749490835 | 4,898788472 | 4,280268651 | 4,068183492 | ||
| jaar9 | 8,202365522 | 7,120162933 | 7,393332832 | 6,68360864 | |||
| jaar10 | 9,887394686 | 8,863543788 | 9,195575288 | ||||
| jaar11 | 11,11876215 | 10,24439919 | |||||
| jaar12 | 12,00988334 |
De figuur ‘vmbo-k naar hbo-ba’ laat zien dat van de leerlingen die twaalf jaar geleden een vmbo-k diploma hebben gehaald, een kleine 12 procent op meetmoment 1/10/2016 een hbo bachelor diploma heeft gehaald. Ter vergelijking is van het cohort dat zeven jaar geleden een vmbo-k diploma heeft gehaald nog geen 2 procent bergbeklimmer. Dat is ook niet zo gek, het is een lange route die via stapelen in het vo minimaal 6, en via stapelen in het mbo minimaal 7 jaar duurt. De lijnen van deze figuur liggen redelijk dicht bij elkaar, wat betekent dat over de verschillende cohorten heen het aandeel vmbo-k gediplomeerden dat een hbo (bachelor) diploma haalt gelijkmatig toeneemt. Ondanks de lange studieduur is het opvallend dat deze route toch wordt afgelegd door gemiddeld bijna 10% van de leerlingen die in het vmbo-k start. De stijgende lijn, die weliswaar aan het eind iets afvlakt laat zelfs na twaalf jaar nog een stijging zien van 0,9%.
| Jaar | Vmbo-gt 2004 | Vmbo-gt 2005 | Vmbo-gt 2006 | Vmbo-gt 2007 | Vmbo-gt 2008 | Vmbo-gt 2009 | Vmbo-gt 2010 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| jaar6 | 0,110995334 | 0,120328899 | 0,123336027 | 0,109488297 | 0,130511032 | 0,105189341 | 0,112734864 |
| jaar7 | 0,516468083 | 0,539251733 | 0,582656403 | 0,532980767 | 0,520004894 | 0,323818167 | |
| jaar8 | 1,29570063 | 1,098558282 | 1,165312806 | 1,181647282 | 0,750438435 | ||
| jaar9 | 1,952611788 | 1,689061212 | 1,747969209 | 1,406821327 | |||
| jaar10 | 2,537036198 | 2,246139448 | 1,911708417 | ||||
| jaar11 | 2,985547955 | 2,344185217 | |||||
| jaar12 | 3,089747656 |
De figuur ‘vmbo-gt naar wo-bachelor’ laat zien dat van de leerlingen die twaalf jaar geleden een vmbo-tl diploma hebben gehaald, ongeveer 3 procent op meetmoment 1/10/2016 een wo bachelor of hbo master diploma heeft gehaald. Het betreft in absolute aantallen een relatief kleine groep. Ter vergelijking is van het cohort dat vijf jaar geleden een vmbo-gt diploma heeft gehaald nog geen 0,5 procent bergbeklimmer. Er is minimaal zes jaar nodig om via hbo-ba deze route nominaal te volgen. Via het havo duurt de route minimaal zeven jaar. De lijnen van deze figuur liggen redelijk dicht bij elkaar, wat betekent dat over de verschillende cohorten heen het aandeel vmbo-gt gediplomeerden dat een wo bachelor diploma haalt gelijkmatig toeneemt. Wat het meest opvalt aan deze grafiek zijn de relatief lage percentages. Daarbij moet wel opgemerkt worden dat het aannemelijk is dat deze groep na verloop van tijd nog iets groter zal worden.
Ook valt op dat er een ‘knik’ in de data lijkt te zitten in het laatste registratiejaar. Omdat het om een zeer laag aantal leerlingen gaat, zijn dergelijke afwijkingen sneller mogelijk. Dit registratieartefact in het jaar 2016 zal er dan hoogstwaarschijnlijk bij de volgende meting, waarbij gecorrigeerd wordt voor de voorgaande jaren, uit worden gefilterd, waardoor het patroon voor 2016 weer synchroon loopt met de eerdere jaren. De cohorten zijn gevolgd tot 1 oktober 2016.
| Jaar | Havo 2004 | Havo 2005 | Havo 2006 | Havo 2007 | Havo 2008 | Havo 2009 | Havo 2010 | Havo 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| jaar5 | 0,249695312 | 0,168306201 | 0,185211569 | 0,229432088 | 0,204700334 | 0,179113776 | 0,175487678 | 0,180634944 |
| jaar6 | 1,60518415 | 1,73239314 | 1,837868642 | 1,865147916 | 1,749021843 | 1,734029022 | 1,81337267 | |
| jaar7 | 4,815552451 | 5,658570558 | 4,858241915 | 4,693910602 | 4,38162361 | 4,39996885 | ||
| jaar8 | 8,780951815 | 9,117553176 | 8,140760792 | 7,573958108 | 7,234472573 | |||
| jaar9 | 11,44139592 | 11,66826267 | 10,60834877 | 9,711725329 | ||||
| jaar10 | 13,09711364 | 13,44708511 | 12,13563186 | |||||
| jaar11 | 14,12264796 | 14,38727837 | ||||||
| jaar12 | 14,6369014 |
De figuur ‘havo naar wo-ma’ laat zien dat van de leerlingen die twaalf jaar geleden een havo diploma hebben gehaald, ongeveer 15 procent op meetmoment 1/10/2016 is geslaagd voor een wo master diploma. Ter vergelijking is van het cohort dat vijf jaar geleden een havodiploma heeft gehaald nog geen 2 procent bergbeklimmer. Deze route is het snelst in minimaal vijf jaar te volgen (via hbo propedeuse) of in minimaal zes jaar (via vwo). De lijnen van deze figuur liggen dicht bij elkaar, wat betekent dat over de verschillende cohorten heen het aantal havo gediplomeerden dat een wo master diploma haalt gelijkmatig toeneemt. Deze figuur maakt aannemelijk dat de meeste bergbeklimmers ongeveer 6 tot 9 jaar na het behalen van het havodiploma hun wo master diploma halen. Wat opvalt aan deze grafiek zijn de relatief hoge percentages. De figuur toont ook dat er twaalf jaar na behalen van het havodiploma nog steeds bergbeklimmers bij komen, maar dat de stijging wel duidelijk afvlakt (in het laatste jaar stijgt het percentage met 0,5%).