Vergroten van de maatschappelijke impact

De maatschappelijke impact van het stelsel van hoger onderwijs en wetenschap en de publieke erkenning daarvan moeten beiden groeien. Het gaat daarbij om de grote maatschappelijke uitdagingen van nu, zoals klimaat, energie, stikstof, wonen, gezondheid, veiligheid, kansengelijkheid en arbeidsmarkt. Daarnaast gaat het ook om het identificeren en doorgronden van de maatschappelijke uitdagingen van de toekomst, inclusief de ethische en morele aspecten van nieuwe technologieën waarvan de concrete toepassingen nu nog ver weg lijken.

Meer weten? Bekijk de beleidsbrief Hoger Onderwijs en Wetenschap en het Bestuursakkoord Hoger Onderwijs en Wetenschap (2022). Zie de landingspagina voor de linkjes

Indicatoren

Er is nog geen indicator die een algemeen beeld geeft van de maatschappelijke impact van onderzoek in Nederland.

Voor het vergroten van maatschappelijke impact zijn de volgende twee effecten en bijbehorende indicatoren van belang.

Meer open science

Open science maakt de verspreiding en het gebruik van de resultaten van wetenschappelijk onderzoek makkelijker. Dit gebeurt op drie manieren: door het gratis beschikbaar stellen van wetenschappelijke publicaties (open access); door het herbruikbaar maken van onderzoeksdata en -software (FAIR ); en door het vergroten van de publieke betrokkenheid bij wetenschap.

OCW stimuleert open science door partijen in het wetenschapsstelsel te betrekken bij afspraken gericht op open science, zoals bij het convenant van het Regieorgaan Open Science. Hierin spreken partijen af dat zij gaan samenwerken om de transitie naar open science te versnellen. OCW zet in op de publieke betrokkenheid bij wetenschap door te investeren in de versterking van wetenschapscommunicatie, onder andere via het Nationaal Expertisecentrum voor Wetenschap en Samenleving (NEWS).

Onderstaande indicator geeft een beeld van de voortgang van één aspect van open science, namelijk open access. De andere indicatoren op dit onderwerp zijn nog niet beschikbaar.

Meer maatschappelijke impact van kennis uit onderzoek 

Het is belangrijk om te zorgen dat de impact van onderzoek wordt vergroot. Het ministerie van OCW stimuleert dit met behulp van programma’s gericht op het vergroten van de impact van onderzoek (o.a. Faculty of Impact, Nationaal Groeifonds-projecten en Nationale Wetenschapsagenda). De indicatoren op dit onderwerp zijn nog niet beschikbaar. 

Ook zet OCW in op praktijkgericht onderzoek. Dit type onderzoek is van nature gericht op het maatschappelijke gebruik van het onderzoek. Het heeft bovendien een belangrijke regionale functie door de samenwerkingsverbanden die hogescholen hebben met andere (private en publieke) organisaties in de regio. Onderstaande indicatoren brengen dit in beeld.